"Чиқиндилар учун ахлатхоналар буюртма қилинмаган ва пул ўғирланган" - Сенатнинг Аграр, сув хўжалиги ва экология қўмитаси

Мамлакатдаги мавжуд полигонлардан 128 таси тупроқ таркибини ўрганиш бўйича геологик ва гидрогеологик тадқиқотлар ўтказилмаган. 70 та полигонда чиқиндиларнинг атроф-муҳитга таъсирини баҳолаш ўтказилмаган. Андижон вилоятининг Бўз, Жалолқудуқ ва Избоскан туманларида учта полигонни ёпиш тўғрисида берилган кўрсатмаларга қарамай, уларда ахлат йиғиш ишлари давом этмоқда. Бу ҳақда Сенатнинг Аграр, сув хўжалиги масалалари ва экология қўмитаси 2019 йилнинг биринчи ярмида бўлиб ўтган брифингда маълум қилди.

Сенаторларни ўрганиш натижаларига кўра, 166 полигонда кириш қисми, чиқиндилар кўмилган зонаси ва санитария-эпидемиология зонаси ўртасида фарқ йўқлиги, 98 полигонда санитария-эпидемиология хулосалари йўқлиги аниқланди.

Чиқиндиларнинг 160 тасида (72%) кириш йўллари йўқ, 117 таси (52%) сув таъминотига эга эмас, 99 тасида (44%) эса электр таъминоти йўқ. 99 та кўпбурчак атрофидаги майдон тўлиқ тўсилмаган.

«Ахлатхоналар гавжум, санитария-эпидемиология хулосалари йўқ, ҳудуд қурилмаган. Экология ва атроф-муҳитни муҳофаза қилиш қўмитаси полигонларни ёпиш тўғрисида буйруқ чиқарди, аммо шунга қарамай улар чиқиндиларни қабул қилишда давом этмоқда. Чиқиндилар борасида ҳали кўп иш қилиш керак, - дейди Баҳодир Тожиев, Аграр, сув хўжалиги ва атроф-муҳит қўмитасининг раиси.

2014-2018 йилларда ушбу йўналишдаги ишларни амалга ошириш учун давлат бюджетидан 541 миллиард 600 миллион сўм ажратилди. Уларнинг 129 миллиард 300 миллион ёки 24 фоизи янги полигонларни қуриш, мавжудларини реконструкция қилиш ва полигонларни махсус ускуналар билан таъминлашга сарфланади.

Фарғона, Хоразм, Андижон, Тошкент, Самарқанд ва Қорақалпоғистон Республикасида “Тоза худуд” Давлат унитар корхонасининг филиалларида бюджет маблағларини ўзлаштиришга йўл қўйилган. Хусусан, қурилиш пайтида “Тоза худуд” ДУК Самарқанд филиалида 135,6 миллион сўм пул ўғирланган.

Бундан ташқари, Қорақалпоғистон Республикасида чиқинди учун полигон қурилишида 8 та ҳолатда 466 млн. сўмлик бюджет маблағлари мақсадсиз ишлатилганлиги аниқланди».